Tháng 9/2018, một ca phẫu thuật đặc biệt do các bác sĩ Khoa Ngoại thần kinh thực hiện cho bệnh nhân Lê Nhã U. 5 tuổi quê tại huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Ca phẫu thuật thực hiện thành công đã hồi sinh hai chân bị liệt cho cô bé 5 tuổi, mở ra hy vọng cho nhiều người bệnh.
Gia đình bi quan vì nhiều bệnh viện từ chối phẫu thuật
Bệnh nhân Lê Nhã U. nhập viện trong tình trạng hai chân yếu, đau nhiều, chỉ ngồi không thể đi lại được nên cuộc sống của U. và gia đình bị ảnh hưởng nghiêm trọng. U. được chẩn đoán u xâm lấn mặt trước tủy sống, lan tỏa 3 đốt sống và phát triển trong ổ bụng, mặc dù đã được phẫu thuật 01 lần tại Bệnh viện ở Hà Nội nhưng chỉ sinh thiết được u, u chèn ép lên nhiều bộ phận, cơ quan khác nên rất khó để phẫu thuật loại bỏ u. Người nhà bệnh nhân cho biết “Gia đình cố gắng hết sức để chạy chữa cho con, mong con đi lại, được đi học như bạn bè cùng trang lứa nhưng khám nhiều nơi, các bệnh viện lớn nhỏ đều nhận được những cái lắc đầu của bác sĩ vì con còn quá nhỏ để trải qua phẫu thuật phức tạp như vậy”.
Phim chụp u tuỷ sống, phát triển cạnh cột sống và vào ổ bụng của bé Lê Nhã U
Quyết tâm phẫu thuật để viết tiếp ước mơ đến trường cho con
Nhớ lại ca bệnh trực tiếp điều trị, TS.BS Nguyễn Đức Liên chia sẻ “Bệnh nhân U. nhập viện với khối u phát triển từ vị trí cột sống ngực – thắt lưng, có khối u cả trong và ngoài ống sống và phát triển cả trong ổ bụng. Bệnh nhân không thể đi lại được, với cháu bé nhỏ tuổi như vậy bị yếu 2 chân là thiệt thòi và mất mát rất lớn nên chúng tôi đã hội chẩn toàn bệnh viện, xem xét kỹ lượng quyết định phẫu thuật cho bé U. Vấn đề đặt ra cho các bác sĩ lúc bấy giờ là thực hiện phẫu thuật như thế nào để mang lại hiệu quả tốt nhất cho người bệnh”.
Chị N.(mẹ của bệnh nhân U.) nhớ lại “Lúc bấy giờ tôi chỉ có mong ước lớn nhất là chữa khỏi bệnh cho con, để con được đến trường học cái chữ, vui chơi cùng các bạn. Thấy các bạn cùng làng chạy nhảy nô đùa được mà chân con bé đau, U. rất buồn, tôi thương con mà không còn cách nào khác. Đúng lúc gia đình tôi bi quan, tuyệt vọng nhất thì phép màu xuất hiện, con tôi được các bác sĩ Bệnh viện K điều trị. Khi các bác sĩ quyết định phẫu thuật cho bé U. tôi vừa mừng vừa lo vì con nhỏ quá nhưng tôi luôn động viên con và có niềm tin rằng sẽ có ngày con được đến trường, được bước đi bằng chính đôi chân của mình”.
Những bác sĩ phẫu thuật cho em đã là bậc làm cha làm mẹ, hơn ai hết họ thấu hiểu cảm xúc đau xót của chị N.khi con mình hàng ngày chịu những cơn đau của bệnh tật mang lại, không chỉ là trách nhiệm, sứ mệnh cứu người mà là sự đấu tranh, giành giật, cân nhắc chuẩn xác để ca phẫu thuật này phải thành công, để bé U. được viết tiếp ước mơ của mình.
“Chân con đau quá, con không đi được, các bạn đi học còn con ở nhà một mình buồn lắm. Khi nào con khỏi bệnh con có được đến lớp cùng các bạn không hả mẹ?” – câu hỏi mà chính chị N. và ekip phẫu thuật cho con không ai có thể khẳng định chỉ biết mỉm cười động viên con. Bởi sắp tới đây là hành trình rất dài đồng hành cùng với con, các bác sĩ chỉ mong một ngày mẹ N. được dắt tay con bước vào mái trường thân yêu, nơi chắp cánh cho tương lai của con.
Quyết định thực hiện ca phẫu thuật phức tạp cho bệnh nhi 5 tuổi
Ngày 12/09/2018, ekip phẫu thuật gồm các bác sĩ khoa Ngoại thần kinh, Bệnh viện K do TS.BS Nguyễn Đức Liên, Trưởng khoa – Trưởng kip đã tiến hành phẫu thuật cho U. Thách thức đặt ra là rất lớn, việc lựa chọn đường mổ, số lần mổ được ekip cân nhắc cẩn trọng. “Bệnh nhân U. mới 5 tuổi, nếu mổ cùng lúc lấy cả khối u ở trong ống sống và cả khối u ở ổ bụng thì cuộc mổ chắc chắn sẽ kéo dài thời gian, nguy cơ thiếu máu, biến chứng cũng như những rủi ro khác có thể xảy đến. Sau khi hội chẩn cùng các chuyên gia chuyên khoa thần kinh, ổ bụng thì ekip phẫu thuật quyết định mổ 2 thì. Đầu tiên bệnh nhân sẽ được các bác sĩ phẫu thuật lấy khối u ở mặt trước tủy sống và cạnh cột sống, làm vững cột sống”.
Sau ca phẫu thuật tháo nẹp, bé Lê Nhã U. đã vận động tốt và đã ra viện
Mặc dù đã có phương án phẫu thuật tốt nhất cho bệnh nhân U. nhưng trong mổ các bác sĩ cũng gặp nhiều khó khăn. Khối u ở vị trí rất khó thực hiện, để vào được mặt trước tủy sống các bác sĩ phải cắt bỏ diện khớp phía bên để lựa chọn đường vào và cắt bỏ toàn bộ khối u phía trước tủy sống và cạnh cột sống, chỉ để lại u phía sau phúc mạc.
Lựa chọn ghép xương sau bên cho bệnh nhân thay vì nẹp vít thông thường
“Khi phẫu thuật như vậy cột sống sẽ mất vững nên thông thường phải nẹp vít cột sống. Tuy nhiên với cháu bé dưới 7 tuổi thì việc nẹp vít là thách thức lớn, nếu để nguyên nẹp vít thì tương lai bệnh nhân có thể bị gù, vẹo gây ảnh hưởng chất lượng cuộc sống, do vậy ekip phẫu thuật đã cân nhắc lựa chọn nẹp vít và ghép xương sau bên và chờ đợi khi xương đó ổn định thì tháo nẹp vít hỗ trợ trong thời gian ngắn.” – TS.BS Nguyễn Đức Liên cho biết.
Sau ca phẫu thuật đầu tiên 1 tháng bệnh nhân U. đã đi lại được và tiếp tục được bác sĩ Khoa Ngoại tiết niệu, Bệnh viện K thực hiện phẫu thuật lấy khối u sau phúc mạc và trong ổ bụng. Sau 2 ca phẫu thuật bệnh nhân U.đã hồi phục, đi lại bình thường.
Bé gái 5 tuổi đi lại bình thường, giải phẫu bệnh u lành tính
Sau mổ 8 tháng, bệnh nhân U. được chụp chiếu lại, đánh giá ban đầu tại vị trí ghép xương hiện đã ổn định, bệnh nhân vận động, đi lại bình thường, không có u tái phát. Ngày 23/08 U. được mổ tháo nẹp vít, kết quả giải phẫu bệnh u hạch thần kinh lành tính, bệnh nhân đã ra viện và sẽ được theo dõi định kỳ chặt chẽ để nếu có tái phát thì can thiệp sớm đảm bảo chất lượng sống cho người bệnh.
Để thực hiện ca phẫu thuật cho U, các bác sĩ đã phải trải qua những tính toán, cân nhắc cẩn trọng
Bệnh nhi Lê Nhã U và mẹ đã trở về nhà sau lần phẫu thuật tháo nẹp vít, “Trước đây con đau lắm, không được như bây giờ đâu ạ. Giờ con đi được bình thường rồi lưng chỗ mổ thì hơi mỏi thôi, bác sĩ dặn con không chạy nhiều để khỏe hẳn đã. Thứ 5 tuần tới con được đi học rồi ạ”, giọng nói lanh lảnh, niềm vui của con khi được điều trị khỏi bệnh là lời cảm ơn ý nghĩa nhất mà người thầy thuốc, y bác sĩ Bệnh viện K mong đợi.